Huấn luyện an toàn lao động sản xuất dầu thực vật

a. Dầu thực vật là gì?

Dầu thực vật là loại dầu được chiết xuất từ hạt, quả hoặc trái của các loài cây như đậu nành, hướng dương, cọ dầu, hạt cải, dừa, ô liu, hạt bông,… Dầu thực vật được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như: chế biến thực phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm, và sản xuất nhiên liệu sinh học (biodiesel).

b. Các loại máy móc trong sản xuất dầu thực vật

Quy trình sản xuất dầu thực vật sử dụng nhiều thiết bị chuyên dụng, bao gồm:

• Máy nghiền: Nghiền nguyên liệu (hạt, quả) để chuẩn bị cho giai đoạn ép.
• Máy ép: Tách dầu ra khỏi nguyên liệu sau khi nghiền.
• Máy lọc: Loại bỏ tạp chất và cặn từ dầu sau khi ép.
• Máy chiết xuất: Sử dụng phương pháp hóa học để thu dầu.
• Máy chế biến: Tạo ra các sản phẩm phụ như bơ, sáp, kem, bột,…
• Máy đóng chai, đóng gói: Đóng gói sản phẩm cuối cùng, sẵn sàng đưa ra thị trường.

Máy móc có thể được sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu tùy vào quy mô và công nghệ từng doanh nghiệp.

c. Các doanh nghiệp sản xuất dầu thực vật tiêu biểu tại Việt Nam

Một số doanh nghiệp rất nổi bật trong lĩnh vực này ở nước ta bao gồm:

• Công ty Cổ phần Dầu thực vật Cai Lậy (CALOFIC): Sản xuất dầu đậu nành, dầu hướng dương, dầu cám gạo.
• Công ty TNHH MTV Dầu thực vật Tường An: Nổi tiếng với các dòng dầu cao cấp như dầu ô liu, dầu hạt chia.
• Công ty TNHH MTV Dầu thực vật Hải Vân: Chuyên về dầu chất lượng cao từ đậu nành, cám gạo.
• Công ty TNHH MTV Dầu thực vật Hà Nội: Cung cấp đa dạng sản phẩm từ dầu thực vật, đặc biệt là dầu hạt cải, hạt lanh.
• Công ty Cổ phần Dầu thực vật Cái Lân: Sản xuất dầu đậu nành, hướng dương và các loại dầu nguyên chất khác.

Ngoài các doanh nghiệp trên, còn rất nhiều công ty khác đang tham gia sản xuất và phân phối dầu thực vật trên thị trường nội địa và quốc tế.

d. Các nhóm công việc trong nhà máy sản xuất dầu thực vật

Trong nhà máy sản xuất dầu thực vật, công việc được phân chia theo các nhóm chức năng sau:

Nhóm 1: Ban lãnh đạo

• Gồm giám đốc, phó giám đốc, trưởng/phó phòng các bộ phận.

Nhóm 2: Bộ phận an toàn lao động

• Phụ trách xây dựng và giám sát thực hiện quy trình an toàn; đào tạo nhân viên tuân thủ quy định và xử lý sự cố khi cần thiết.

Nhóm 3: Bộ phận sản xuất – kỹ thuật

• Kiểm tra nguyên liệu: Đảm bảo nguyên liệu đạt chuẩn, không nhiễm bẩn.
• Nghiền & ép dầu: Vận hành máy nghiền, máy ép để chiết xuất dầu.
• Lọc dầu: Loại bỏ tạp chất để dầu đạt độ tinh khiết.
• Chế biến: Xử lý dầu thô thành sản phẩm hoàn chỉnh.
• Đóng gói: Đóng chai/lọ, gắn nhãn mác.
• Kiểm tra chất lượng: Đảm bảo cho sản phẩm đầu ra đạt đủ tiêu chuẩn.

Nhóm 4: Bộ phận hành chính – hỗ trợ

• Gồm nhân viên văn phòng, kế toán, marketing, bán hàng, quản lý vật tư – nhân sự – tài chính, R&D (nghiên cứu & phát triển), thiết kế bao bì…

Trong chuỗi hoạt động của một nhà máy sản xuất dầu thực vật, nhóm lao động trực tiếp sản xuất (nhóm 3) là lực lượng đối mặt với nhiều nguy cơ tai nạn lao động nhất. Do đó, trong khuôn khổ bài viết này, chúng tôi tập trung làm rõ nội dung huấn luyện an toàn lao động dành riêng cho nhóm này.

a. Khóa huấn luyện an toàn lao động nhóm 3 là gì?

Đây là chương trình huấn luyện bắt buộc nhằm trang bị cho người lao động trực tiếp sản xuất kiến thức và kỹ năng nhận diện – phòng tránh rủi ro trong quá trình làm việc.

Đây không chỉ là yêu cầu bắt buộc theo luật định mà còn là biện pháp bảo vệ chính bản thân người lao động trong môi trường sản xuất nhiều rủi ro.

b. Thời gian huấn luyện

1. Huấn luyện lần đầu

• Tổng thời lượng: ít nhất 24 giờ (bao gồm kiểm tra).
• Nội dung chi tiết:
• 8 giờ học về chính sách, pháp luật an toàn – vệ sinh lao động.
• 8 giờ lý thuyết về kiến thức an toàn cơ bản.
• 4 giờ chuyên ngành lý thuyết.
• 2 giờ thực hành chuyên ngành.
• 2 giờ kiểm tra lý thuyết cuối khóa.

Thời gian học được phân bố linh hoạt theo lịch của doanh nghiệp. Thông thường, khóa học diễn ra liên tục trong 3 ngày với 6 buổi huấn luyện.

2. Huấn luyện định kỳ

Trước khi thẻ an toàn hết hạn, người lao động cần tham gia khóa đào tạo định kỳ để được cấp lại.

• Thời lượng: tối thiểu 12 giờ (tương đương 50% thời lượng huấn luyện ban đầu).
• Sau khi hoàn thành khóa và vượt qua bài kiểm tra, người lao động sẽ được gia hạn hoặc cấp mới thẻ an toàn.

Trong môi trường sản xuất công nghiệp, đặc biệt là ngành dầu thực vật – nơi sử dụng nhiều loại máy móc, hóa chất và nhiệt độ cao – người lao động đối mặt với nhiều rủi ro tiềm ẩn. Việc nhận diện đúng và đầy đủ các mối nguy là bước đầu tiên quan trọng trong việc phòng ngừa tai nạn và bảo vệ sức khỏe người lao động.

Dưới đây là các mối nguy thường gặp trong quá trình sản xuất dầu thực vật:

• Mối nguy hóa học

Trong quá trình xử lý nguyên liệu, sản xuất và vệ sinh thiết bị, người lao động có thể tiếp xúc với các hóa chất như: axit, xút (NaOH), dung môi tẩy rửa, hoặc phụ gia sản xuất.

Tác hại có thể gặp:

• Kích ứng da, bỏng da.
• Viêm nhiễm đường hô hấp, đau đầu, chóng mặt.
• Tác động lâu dài lên gan, phổi nếu tiếp xúc thường xuyên mà không có biện pháp bảo hộ.

Giải pháp:
Trang bị đầy đủ đồ bảo hộ như găng tay cao su, khẩu trang lọc độc, kính bảo hộ. Đào tạo kiến thức xử lý và lưu trữ hóa chất an toàn.

• Mối nguy vật lý

Máy nghiền, máy ép, máy lọc dầu… là các thiết bị có bộ phận quay, chuyển động hoặc tạo áp suất lớn – có thể gây ra tai nạn nếu vận hành sai quy trình.

Tai nạn có thể xảy ra:

• Va đập, chèn ép, cắt cụt chi.
• Bỏng nhiệt do tiếp xúc với thiết bị nóng.
• Té ngã do sàn trơn trượt (dầu rò rỉ).

Giải pháp:
Tuân thủ quy trình vận hành máy móc. Sử dụng thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE) như mũ bảo hộ, giày chống trơn, quần áo chống nhiệt. Lắp đặt cảnh báo nguy hiểm và biển báo rõ ràng.

• Mối nguy cháy nổ

Dầu thực vật và các hóa chất sử dụng trong quá trình sản xuất đều có nguy cơ gây cháy nếu không được kiểm soát đúng cách. Ngoài ra, tia lửa điện từ thiết bị hoặc sự cố rò rỉ khí cũng là tác nhân tiềm ẩn.

Hậu quả:

• Gây cháy lan nhanh trong nhà xưởng.
• Ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng và tài sản.

Giải pháp:
Thường xuyên kiểm tra các hệ thống điện và hệ thống thông gió. Trang bị thiết bị chữa cháy tại chỗ và tổ chức diễn tập PCCC định kỳ.

•  Mối nguy từ khí độc và bụi

Một số công đoạn như tinh chế, gia nhiệt, hoặc vệ sinh thiết bị có thể phát sinh khí độc như: CO₂, CO, SO₂, NOx hoặc bụi siêu mịn.

Tác hại:

• Khó thở, ho, đau đầu.
• Ảnh hưởng lâu dài đến phổi và hệ hô hấp nếu tiếp xúc liên tục.

Giải pháp:
Lắp đặt hệ thống thông gió, hút bụi cục bộ. Người lao động cần mang khẩu trang đạt chuẩn khi làm việc trong khu vực có nguy cơ phát sinh khí/bụi độc hại.

• Mối nguy điện giật

Dây dẫn hở, thiết bị xuống cấp, hoặc môi trường ẩm ướt dễ gây ra nguy cơ rò rỉ điện – dẫn đến tai nạn điện giật, thậm chí tử vong nếu không được xử lý kịp thời.

Nguyên nhân phổ biến:

• Thiết bị điện không được kiểm tra bảo trì định kì.
• Lắp đặt không đúng kỹ thuật.
• Không có hệ thống nối đất an toàn.

Giải pháp:
Kiểm tra định kỳ tất cả hệ thống điện. Lắp aptomat, thiết bị chống giật. Trang bị găng tay cách điện, thảm cao su tại các điểm thao tác điện.

Sản xuất dầu thực vật là ngành công nghiệp tiềm ẩn nhiều nguy cơ và rủi ro liên quan về tai nạn lao động, đặc biệt phải kể đến là trong quá trình vận hành các máy móc và thiết bị có kích thước lớn. Những tai nạn lao động thường gặp trong ngành này bao gồm:

• Tai nạn với máy móc hoặc thiết bị: Các máy móc và thiết bị trong nhà máy sản xuất dầu thực vật hoàn toàn có thể gây ra các tai nạn nghiêm trọng, chẳng hạn như bị mắc kẹt, bị nghiền nát, bị cắt hoặc bị va chạm với các vật thể di động, dẫn đến thương tích hoặc tử vong.
• Tai nạn với hóa chất: Những hóa chất sử dụng trong quá trình sản xuất có thể gây ra các tai nạn nghiêm trọng, như phỏng nổ hoặc cháy, nếu không được sử dụng và bảo quản đúng cách.
• Tai nạn điện: Việc sử dụng nhiều nguồn điện và thiết bị điện trong quá trình sản xuất nếu không được vận hành an toàn có thể gây ra tai nạn nghiêm trọng.
• Tai nạn do thiếu chú ý hoặc thiếu kinh nghiệm: Những nhân viên không được đào tạo đầy đủ hoặc thiếu kinh nghiệm có thể gây ra tai nạn lao động, ví dụ như sử dụng thiết bị không đúng cách hoặc không tuân thủ quy trình an toàn.

Để đảm bảo an toàn cho bản thân và đồng nghiệp khi tham gia sản xuất dầu thực vật, các biện pháp an toàn sau đây cần được tuân thủ:

• Nhân viên cần đeo đầy đủ trang bị bảo hộ như mũ bảo hiểm, kính bảo hộ, khẩu trang, găng tay, giày bảo hộ và áo khoác bảo hộ.
• Các nhà máy sản xuất dầu thực vật cần thiết lập quy trình làm việc an toàn, đảm bảo vận hành máy móc và thiết bị một cách an toàn, nhằm ngăn ngừa tai nạn lao động.
• Sử dụng các thiết bị bảo vệ, như chắn cửa máy móc, giúp giảm thiểu nguy cơ tai nạn.
• Nhân viên phải sử dụng hóa chất một cách an toàn, bảo đảm vệ sinh và phòng ngừa các tai nạn phỏng nổ hoặc cháy.
• Cần tổ chức đào tạo an toàn lao động cho nhân viên, giúp họ nhận diện các nguy cơ tiềm ẩn và biết cách ứng phó khi sự cố xảy ra.
• Thực hiện bảo dưỡng định kỳ cho máy móc và hệ thống, nhằm tránh các sự cố ngoài ý muốn.
• Thường xuyên kiểm tra an toàn lao động, đảm bảo các biện pháp bảo vệ được thực hiện đúng và hiệu quả.
• Tổ chức hoạt động quan trắc môi trường lao động theo định kỳ, thu thập và phân tích các yếu tố có hại, từ đó điều chỉnh giảm các yếu tố nguy hại, góp phần phòng ngừa bệnh nghề nghiệp cho công nhân.

Việc tham gia các khóa huấn luyện an toàn lao động theo quy định tại Nghị định 44/2016/NĐ-CP về công tác an toàn, vệ sinh lao động mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất dầu thực vật. Lao Động Việt cam kết hỗ trợ doanh nghiệp đạt được những lợi ích nổi bật như sau:

• Nâng cao nhận thức của người lao động: Sau khi được đào tạo, người lao động có thể nhận biết sớm các mối nguy tiềm ẩn trong quá trình làm việc và chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh, góp phần giảm thiểu tai nạn lao động.
• Thiết lập các biện pháp phòng ngừa rủi ro: Doanh nghiệp có khả năng xây dựng quy trình làm việc an toàn, từ sản xuất đến vận hành và bảo dưỡng máy móc, giảm thiểu nguy cơ xảy ra sự cố.
• Tiết kiệm chi phí: Việc ngăn ngừa tai nạn giúp doanh nghiệp tránh được các tổn thất về tài chính do tai nạn lao động gây ra.
• Duy trì sản xuất ổn định: Khi môi trường làm việc an toàn, quá trình sản xuất không bị gián đoạn, qua đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
• Tuân thủ pháp luật: Doanh nghiệp thực hiện đúng các quy định của pháp luật về an toàn lao động, giảm thiểu rủi ro pháp lý.
• Tăng uy tín và giá trị thương hiệu: Môi trường làm việc chuyên nghiệp, an toàn góp phần tạo dựng nên hình ảnh tích cực, nâng cao vị thế của doanh nghiệp trên thị trường.
• Bảo vệ tính mạng và sức khỏe người lao động: Các khóa huấn luyện chính là giải pháp hiệu quả giúp người lao động phòng tránh các yếu tố nguy hiểm, hạn chế tối đa thương tích và các tai nạn nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong.

Thông tin chi tiết các khóa Huấn luyện an toàn lao động vui lòng liên hệ :

CÔNG TY TNHH PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ AGK

• Mọi chi tiết vui lòng liên hệ:

  • Điện thoại: 0966.711.330
  • Email: [email protected] 
  • Website: http://www.laodongviet.vn